Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in acht departementen met zo heel wat geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement van Texel
het departement over de Amstel
het departement van de Delf
Ook lagen verder het departement met de Schelde en Maas en het departement met de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de nieuwe ordening ook niet en na een instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld volgens een antieke gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest vervangen door dit Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werd dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden van de Maas.
Nadat een Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef de opstelling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet over 29 maart 1814 werden de departementen vervangen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden aangaande de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Door minister Betreffende Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog de naam Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar dit werd via een rest over de commissie verworpen.[2]
Een andere provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour met Friesland tot Holland, maar een deel aangaande Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werden verder het laatste Hollands Brabant, het Land betreffende Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te beperken werden Holland voor een grondwetsherziening over 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate wegens Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag gaan ten gunste van Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie aangaande Amsterdam en drong men met op het herstel met een verdeling bijvoorbeeld die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werd echter niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel betreffende een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake aangaande een samenvoeging aangaande de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het die uitstippelen over een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel over Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten door geneesmiddel aangaande de Houtribdijk en Hollandse Brug met een provincie Flevoland en in het noorden via remedie met een Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
Een provincie kan worden onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en vroeger dit IJ) zodra grens werkt.
Ten zuiden met het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden over Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met de luchthaven Schiphol en tegelijk het Gooi, eveneens een dichtbevolkt gebied, maar met een landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden aangaande het Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en overige, kleinere, delen en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de plaats Alkmaar. Daar bevinden zich in het deel over een provincie ook landelijker gebieden: Waterland, een grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in dit noorden de Kop over Noord-Holland betreffende het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
De westkust van de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen beroemde badplaatsen indien Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Waar een duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (met beide zijden van dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Provincie Noord-Holland Ons deel met Kennemerland vormt de IJmond, betreffende de Hoogovens en verschillende industrie: het is dit westelijk gebied betreffende het Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt de haven en sluizen van IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt de antieke marktplaats Schagen en op de noordpunt met dit schiereiland de marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven vanwege Texel.
Met een oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder het eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan het IJ (heb je een zeearm) en dit Noordzeekanaal met een daarin, al vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, het behalve in Amsterdam in steden ingeval Alkmaar, wordt hier doorgestuurd Purmerend en Hoorn heel wat is te beluisteren, omdat op deze plaats veel Amsterdammers wonen. Een meeste kenmerkende dialecten vindt men op dit platteland. Hoe noordelijker men komt, op welke manier meer dit lokale dialect betreffende een standaardtaal afwijkt; vooral dit Tessels en het Wierings beschikken over ons heel persoonlijk karakter.
Net zodra in kijk eens naar deze jongens overige dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake betreffende ons teruggang betreffende een dialecten. Toch zijn enkele dialecten nog opvallend vitaal. Met name dit Volendams wordt ter plaatse alsnog enorm doorgaans gesproken. Verschillende dialecten, zoals dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds ons barrière en dat blijkt tevens uit een lees dit bericht hier dialecten. De dialecten ten noorden betreffende dit IJ zijn de meeste afwijkende.
Onder het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden met het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten van Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls indien Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, met ook Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers bestaan, vallen in een Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of een Waddeneilanden hebben ons enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp aangaande de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
Een ordening van een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot meerdere polemieken in de taalwetenschap. Vaak kan zijn op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over heel wat achterbaks betreffende het Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nooit zeker kunnen vervangen, opdat Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Alhoewel die theorie veel aanhang heeft, is ze door andere taalkundigen van een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is een overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland als enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende een besturen aangaande een recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en verzorging met zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan twee omvangrijke nationale parken: het Nationaal Park Duinen betreffende Texel (de hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede deze site duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens zijn daar in Noord-Holland een tiental verschillende door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele overige grotere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens het hoofdartikel aan dit item.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn vanaf de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort